“Deur engele Aanskou”; deur die engel van Getuig
Mt28:1-7 is die retoriese en dramatiese,
direkte vertelling, verduideliking en getuienis, van die ooggetuie van Jesus se opstanding— die “engel van die Here”.
A)
Matteus 28:5a, en 1-4 en 5b-7:-
“5 Die engel verduidelik en vertel aan die vroue:- .... 1 Op die
Sabbatdag laat, in die namiddag, vóór die Eerste Dag van die week, het Maria
Magdalena en die ander Maria gegaan om na die graf te gaan kyk. 2 Maar skielik
was daar ’n groot aardbewing, want ’n engel van die Here het uit die hemel
neergedaal en gekom en die klip voor die deur weggerol en daarop gaan sit. 3 Sy
voorkoms was soos weerlig, en sy gewaad wit soos sneeu. 4 Uit vrees vir hom was
die wagte geskud en het soos dooies neergeslaan. .... 5b Moenie bang wees nie, want ek weet julle soek Jesus – die Een
wat gekruisig was; 6 Hy is nie hier nie, want Hy het opgestaan soos Hy gesê
het:- Kom kyk na die plek waar He gelê het! 7 Gaan nou gou en vertel sy
dissipels dat Hy uit die dode opgewek is! Onthou, Hy gaan voor julle uit na
Galilea. Daar sal julle Hom sien— nes ek het julle vertel het!”
Of:-
B)
Matteus 28:5, en 1-4 en 6-7:-
“5 Die engel verduidelik en vertel aan die vroue: Moenie bang wees nie,
want ek weet julle soek Jesus – die Een wat gekruisig was:- .... 1 Op die
Sabbatdag laat, in die namiddag, vóór die Eerste Dag van die week, het Maria
Magdalena en die ander Maria gegaan om na die graf te gaan kyk. 2 Maar skielik
was daar ’n groot aardbewing, want ’n engel van die Here het uit die hemel
neergedaal en gekom en die klip voor die deur weggerol en daarop gaan sit. 3 Sy
voorkoms was soos weerlig, en sy gewaad wit soos sneeu. 4 Uit vrees vir hom was
die wagte geskud en het soos dooies neergeslaan. .... 6 Hy is nie hier nie,
want Hy het opgestaan soos Hy gesê het:- Kom kyk na die plek waar Hy gelê het!
7 Gaan nou gou en vertel sy dissipels dat Hy uit die dode opgewek is! Onthou,
Hy gaan voor julle uit na Galilea. Daar sal julle Hom sien— nes ek het julle
vertel het!”
Of:-
C)
Matteus 28:5-6a, en 1-4 en 6b-7:-
“5 Die engel verduidelik en vertel aan die vroue: Moenie bang wees nie,
want ek weet julle soek Jesus – die Een wat gekruisig was; Hy is nie hier nie,
want Hy het opgestaan soos Hy gesê het:- .... 1 Op die Sabbatdag laat, in
die namiddag, vóór die Eerste Dag van die week, het Maria Magdalena en die
ander Maria gegaan om na die graf te gaan kyk. 2 Maar skielik was daar ’n groot
aardbewing, want ’n engel van die Here het uit die hemel neergedaal en gekom en
die klip voor die deur weggerol en daarop gaan sit. 3 Sy voorkoms was soos
weerlig, en sy gewaad wit soos sneeu. 4 Uit vrees vir hom was die wagte geskud
en het soos dooies neergeslaan. .... 6b
Kom kyk na die plek waar Hy gelê het!
7 Gaan nou gou en vertel sy dissipels dat Hy uit die dode
opgewek is! Onthou, Hy gaan voor julle uit na Galilea. Daar sal julle Hom sien—
nes ek het julle vertel het!”
Of:-
D)
Matteus 28:5-6, en 1-4 en 7:-
“5 Die engel verduidelik en vertel aan die vroue: Moenie bang wees nie,
want ek weet julle soek Jesus – die Een wat gekruisig was; 6 Hy is nie hier
nie, want Hy het opgestaan soos Hy gesê het; kom kyk na die plek waar Hy gelê
het!:- .... 1 Op die Sabbatdag laat, in die namiddag, vóór die Eerste Dag
van die week, het Maria Magdalena en die ander Maria gegaan om na die graf te
gaan kyk. 2 Maar skielik was daar ’n groot aardbewing, want ’n engel van die
Here het uit die hemel neergedaal en gekom en die klip voor die deur weggerol
en daarop gaan sit. 3 Sy voorkoms was soos weerlig, en sy gewaad wit soos
sneeu. 4 Uit vrees vir hom was die wagte geskud en het soos dooies neergeslaan.
.... 7 Gaan nou gou en vertel sy
dissipels dat Hy uit die dode opgewek is! Onthou, Hy gaan voor julle uit na
Galilea. Daar sal julle Hom sien— nes ek het julle vertel het!”
Of:-
E)
Matteus 28:1-7:-
“1 Toe op die Sabbatdag laat, in
die namiddag, vóór die Eerste Dag van die week, het Maria Magdalena en die
ander Maria gegaan om na die graf te gaan kyk. 2 Maar skielik was daar ’n groot
aardbewing, want ’n engel van die Here het uit die hemel neergedaal en gekom en
die klip voor die deur weggerol en daarop gaan sit. 3 Sy voorkoms was soos
weerlig, en sy gewaad wit soos sneeu. 4 Uit vrees vir hom was die wagte geskud
en het soos dooies neergeslaan, 5 het
die engel aan die vroue verduidelik. Moenie bang wees nie, het hy gesê, Want ek weet julle soek
Jesus – die Een wat gekruisig was; 6 Hy is nie hier nie, want Hy het opgestaan
soos Hy gesê het:- Kom kyk na die plek waar Hy gelê het! 7 Gaan nou gou en
vertel sy dissipels dat Hy uit die dode opgewek is! Onthou, Hy gaan voor julle
uit na Galilea. Daar sal julle Hom sien— nes
ek het julle vertel het!”
Hierdie streng volgens die teks
vertelling, is maar nog die beste, en maklikste om te verstaan. Mens sien voor
jou geestesoog die vroue in die grafkamer, en die engel besig om aan hulle te
verduidelik wat gebeur het die oomblik toe Jesus uit die dode opgewek was. Nou
eers begryp hulle wat werklik plaasgevind het! Nou is dit skielik ’n ander
storie, van vroue wat versekerd en haastig gáán om die Goeie Nuus van Jesus se
opstanding aan sy dissipels te gaan vertel. Nou is dit nie meer vroue wat uit
ongeloof van die graf af weghardloop en niemand iets vertel nie omdat hulle te
bang was nie. (Markus) Die engel het hulle alles verduidelik wat mens moontlik
sou kon wou weet!
Soos wat hulle dit kon vat, só
het die Here die misterie van Jesus se opstanding aan die vroue opgeklaar; stap
vir stap. Die Here het sy manier. ’n Grootser geheimenis kan daar nie gewees
het om aan sterflinge te openbaar nie. Die vroue sou net verder verwar en dalk
in ongeloof verhard geraak het, sou die Here sy wonderdaad eensklaps aan hulle
verstand gebring het. Daarom neem die Here sy tyd.
Eerste, verhoed Hy hulle met ’n
groot aardbewing en die aanstelling
van die wag, om na die graf van die
Here te gaan kyk. Hulle sou nie sy opstanding kon aanskou het en bly leef het
nie! Genadig is die Here, juis daar waar dit lyk of Hy ons inperk en weerhou
van ons eie voornemens en begeertes!
Toe stuur God vir Maria om
nogtans te gaan kyk. “Op die Eerste Dag van die week, synde nog vroeë donkerte, kom Maria by die graf aan en sien die
klip van die graf af weggeneem. Sy hardloop daarom en kom by Simon Petrus en
die ander dissipel vir wie Jesus lief was, aan, en vertel hulle: Hulle het die Here uit die graf uit weggevat,
en ons weet nie waar hulle Hom gaan sit het nie!”
Die dissipels het na alle
waarskynlikheid nie eers geweet dat Jesus begrawe was nie – selfs nie eers dat
Hy gesterwe het nie! Hier is die eerste aanduiding in the Evangelies van hoedat
die dissiples daarvan te hore kon gekom het dat die Here – soos dit met
gekruisigdes gegaan het – nie nog steeds aan die kruis gehang het nie, maar
inderdaad gesterwe het en begrawe was. Maria wat by was toe Jesus gesterwe het
en ook toe Josef sy liggaam in die graf neergelê het, moes hulle daarvan vertel
het. “Daarom het Petrus en die ander dissipel dadelik uitgegaan en by die graf
aangekom ....” natuurlik om vir hulleself te gaan kyk wat gebeur het.
So, tweedens, deur ’n groot misverstand,
vertraag God nogeens die duidelike voorstelling en verstaan van die opstanding
van Jesus. Maria vergis haar; sy raai, “Hulle het die Here uit die graf uit
weggevat”.
Maria het by die graf aangekom
nadat Jesus opgestaan het, want die klip was uit sy plek uit. Ons weet Jesus
het toe al opgestaan, maar Maria het dit nie geweet nie. Natuurlik kon sy nié
geweet het nie. Sy dink nog steeds Jesus is dood, want sy liggaam – so het sy
gedink – was gesteel en elders heen geneem. Altwee haar aannames was verkeerd;
dis die beste wat Maria haar kon voorstel. Hoe sou sy kón weet, al het sy in
die graf ingegaan, dat Jesus uit die dood uit opgestaan het? Nee! Net met die
sien van die weggeneemde deurklip, besluit Maria, die liggaam is na ’n ander
plek weggevat.
Dit wil nie sê dat Maria in die
graf ingegaan het nie. Johannes skrywe niks daarvan dat Maria in die graf in
ingegaan het nie; hy skrywe net wat sy wél gedoen het. Ons mag ons nie dinge
aanmatig wat Johannes nie geskrywe het nie. Maria het nie in die graf ingegaan
nie omdat Johannes nie skrywe dat sy ingegaan het nie. Maria het nie in die
graf ingegaan nie, ook omrede al die onmoontlike aannames wat ’n mens saam met
haar sou moes maak, soos dat “hulle” (Meer as een mens; het Maria die wag
verdink? Hulle was ook nie meer by die graf nie, anders sou sy hulle gesien
het.) .... dat “hulle” die liggaam sou weggevat het; dat ‘hulle’ die liggaam
elders gaan “neersit” het? Hoe sou Maria dit kon geweet het? Ensovoorts; alles
bespiegeling, en ongegronde en onjuiste, bespiegelinge. So, ons moet ons hou by
wat geskrywe is, dat Maria die klip – nie die graf nie – gesien het; dat sy die
klip wég van die graf af gesien het; en dat sy daar en toe, volgens wat
Johannes geskrywe het omgedraai het en teruggehardloop het – nie eers in die
graf ingegaan het nie.
Dit was die beste wat Maria na
aanleiding van wat sy werklik deurgegaan het of te wete kón gekom het nadat sy
die klip eenkant toe weggegooi, gesien het, haar kon voorstel.
Derdens vertraag die Here presiese kennis omtrent die opstanding van Jesus
die Sabbatdag al, deurdat Hy dit voorbeskik het dat Salome nie met Jesus se begrafnis by sou wees nie, en ook dat die
vroue nie op die dag van die teraardebestelling, hulle bydrae kon maak om die
liggaam te salf nie. Net die twee
Maria’s is teenwoordig waar Josef die graf na alles sluit en vertrek. Net hulle
twee gaan daarna en nog die Vrydagnamiddag, speserye berei met die oog op die
salwing van die liggaam binne in die graf, met die eerste geleentheid wat hom
sou voordoen, ná die Sabbatdag. Die vroue het nie kon glo dat Jesus weer sou
opstaan of dat Hy na die derde dag nie meer in die graf sou wees nie. Daarom
wou hulle Hom later, ná die Sabbat om sou wees, gaan salf het. Maar Salome wat
nie by die begrafnis by was nie, het nie speserye of salf nie! “Daarom, nadat die Sabbatdag verby was” – dit
was direk na sononder – “het Maria Magdalena en Maria die moeder van Jakobus,
én Salome, speserye gekoop, sodat, wanneer hulle sou gaan, hulle Hom kon salf.”
Mk16:1.
Ons moet nog iets tussen die lyne
gaan lees, tussen Mk16:1 en Mk16:2 verderaan in, van hoedat God die ontdekking
van Jesus se opstanding aan die vroue terúggehou
het, omdat alles volgens sy wil moes gebeur het, en sodat wat die vroue
“wedervaar het, tot bevordering van die Evangelie uitgeloop het.” (Fil1:12)
Daardie ‘iets’, was dat die
vroue, terwyl hulle hulle speserye bekom het en gereed gehad het, weens die wag nie dadelik na die graf toe sou kon
gaan nie. Want vir die Romeine het die wagbeurt tot die einde van die dag,
middernag, geduur. Solank die wag hulle sou keer, sou die vroue nie eers náby
die graf gegaan het nie.
Uiteindelik onderneem die vroue
wat hulle hulleself al van Vrydagmiddag af voorgeneem het om te doen:
“Baie vroeg / na-middernag-donker op die Eerste Dag
van die week, het hulle (die ‘twee vroue’) en (die) ander saam met hulle, by
die graf aangekom en die speserye saamgebring wat hulle berei het.” Lk24:1.
(Almal vermoed steeds – Maria se vrese ten spyte – die liggaam is nog daar.)
“2 En hulle het gevind / bevind:
Die steen van die graf afgerol.”
Dis immers wat Maria hulle
vroegnag van vertel het.
Sou die liggaam regtig na iewers
anders weggevat wees soos sy gedog het?
“2 En toe hulle ingaan, het hulle
die liggaam van die Here Jesus nié gekry nie.”
Nouja, dan’s dit seker so.
“4 En terwyl hulle” – soos wat
hulle die graf uitgaan – “hieroor in verleentheid
was, staan daar twee manne in blink klere feitlik oor hulle. 5 En toe hulle
vooroorgeboë en met oë neergeslaan aarde toe, baie bang word, sê die manne vir
hulle: Waarom soek julle die Lewende by die dooies? 6 Hy is nie hier nie.”
Ja, Hy is nie hier nie – julle
het reg vermoed. Maar Hy is nie na ’n ander plek weggevat soos julle dink nie!
“Want Hy het opgestaan! Gaan onthou hoe Hy vir julle gesê het
toe Hy nog in Galiléa was, 7 hoe die Seun van die Mens oorgelewer moet word in
die hande van sondige mense, en gekruisig moet word en op die derde dag moet
opstaan.
8 En hulle het oor sy woorde
(Jesus s’n en / of die engel s’n) gaan nadink;
9 met hulle terugkeer van die graf af het hulle al hierdie dinge aan die elf en
ook aan al die ander, vertel.
10 So was dit dan Maria Magdalena
en Johanna en Maria van Jakobus en die ander saam met hulle wat hierdie dinge
aan die apostels vertel het; 11 maar in hulle (almal se) oë was dit dwaasheid,
en hulle het die vroue nie geglo nie.”
Ook nie die vroue het geglo wat
die engel hulle vertel het nie. Hulle moes lank onder mekaar geredeneer het, en
God se taktiek het gewerk. Wag maar,
julle sal nog tot beter insigte oor al hierdie dinge kom.
Nog, blyk dit, het die Here nie
gedink dis al tyd dat die vroue alles moet weet of sal glo nie; nogeens weerhou
Hy inligting en vertraag Hy verligting van hulle verstand. Gladnie snaaks nie
dan, as die vroue ’n tweede keer na
die graf toe gaan. “Want baie vroeg, kom hulle (weereens) na die graf toe aan met dat die son begin opgaan het. En
hulle vra mekaar, Wie wil (kan / sou) vir mens (ons) die klip uit die deur van
die graf uit wegrol? Want toe hulle nogmaals (mooi) kyk, merk hulle op dat die
klip opdraend teruggerol was; trouens, dit was geweldig groot!
Soos wat hulle die graf ingegaan
het, het hulle ’n jonkman op die regterkant sien sit, gekleed in wit klere. En
hulle was verstom! Dié sê toe vir hulle: Moenie so uitermate verbaas lyk nie!
(Dis hoogtyd dat julle begin verstaan!) Weer sê hy vir hulle, Kom nou, hou op
om verbysterd te wees! Julle soek tog Jesus van Nasaret wat gekruisig was; wel,
Hy hét opgestaan (soos rééds vir julle verduidelik is)! Hy is nié hier nie!
(Hoeveel maal moet julle dit nog vertel word?) Kyk, die plek waar hulle hom
neergelê het! Maar gaan julle en vertel vir sy dissipels – én, vir Petrus – dat
hy voor julle uit na Galilea op pad is; dáár sal julle Hom kry soos Hy vir
julle gesê het.”
Dit was te veel vir die vroue se
geloof --- of ongeloof?
“Hulle het uit die graf uit
weggevlug bewend en verwilderd! En hulle het niemand, niks vertel nie, want
hulle was bang.”
Het dit hulle gehelp om nog ’n
maal na die graf toe terug te gekom het? Mens sou nie sê dit het veel gehelp
nie. Maar God het sy plan daarmee gehad. Want God gee aan wie Hy wil, en
weerhou aan ander, soos Hy wil.
“Hulle het uit die graf uit
weggevlug bewend en verwilderd! En hulle het niemand, niks vertel nie, want
hulle was bang .... “Maar”, gaan
Johannes aan met die verhaal van die Sondagoggendgebeure; “Maar, Maria het
buitekant by die graf gebly staan.”
“Maria het buitekant by die graf gebly staan en ween. So, terwyl sy dan huil,
het sy oorgebuk en in die graf
ingekyk, en twee engele in wit gesien sit, die een aan die hoof-ent, en die
ander aan die voetenent van waar die liggaam van Jesus gelê het. Daar sê
daardie engele vir haar, Vrou, hoekom huil jy? Antwoord Maria hulle: Want hulle
het my Meester gevat! En ek weet nie wáár hulle Hom gesit het nie!
Terwyl sy dit sê, het Maria regop gekom en na agter omgedraai (na
Jesus toe): Daar sien sy Jesus staan, maar sonder dat sy geweet het dit is Hy.
Jesus sê vir haar, Vrou, hoekom
huil jy? Vir wie soek jy?
Maria wat gedink het hy is die
tuinier, antwoord hom, Meneer, as u hom weggevat het, vertel my waar u hom
neergesit het, sodat ek hom kan gaan haal?
Jesus sê vir haar: Maria! Terwyl
Maria (van Jesus weg)draai, roep sy Hom in Hebreeus aan: Rabbi! (dit is,
‘Meester’).
Spreek Jesus haar aan: Moenie
vasgenael by My bly nie, want Ek het nóg nie na my Váder opgevaar nie; maar
gaan jy reguit vorentoe na my bróérs, en vertel hulle: Ek vaar op na die Vader—
(nou) Mý Vader, én, júlle Vader; en Mý God én, júlle God.
Maria Magdalena het reguit
vorentoe gegaan en die dissipels vertel dat sy die Here gesien het en dat Hy
hierdie dinge vir haar gesê het.”
“Verrese, het Hy (Jesus die
Christus) vroeg op die Eerste Dag van die week, eerste (van almal) aan Maria
Magdalena verskyn.”
Wat van die ander vroue?
Wanneer en hoe, verskyn Jesus aan húlle?
Terwyl Maria “gegaan en die
dissipels vertel het dat sy die Here gesien het en dat Hy hierdie dinge vir
haar gesê het” – dit was vir Maria terug stad toe om die dissipels op te soek
om hulle te vertel – neem ek aan, kom die ander vroue nog so angstig van onsekerheid
soos toe hulle vroeër vreesbevange weggehardloop het, asof deur die Here self
nadergetrek, vir die derde en laaste
keer terug na die graf toe. Want die Here se plan gaan verder oor húlle. Maar
eers moet hulle georiënteer word; stadig, geleidelik, dat hulle nie weer kop
verloor nie, maar mooi sal verstaan en sal glo!
“So dan .... verduidelik die
engel aan die vroue, en sê: Laat Sabbat’s in die middel van die namiddag voor
die Eerste Dag van die week het Maria Magdalena en die ander Maria vertrek het
om na die graf te gaan kyk. Skielik was daar ’n groot aardbewing ....”
Nou wat leer ons aangaande Jesus
se opstanding en sy verskyning uit die geheel van al hierdie verhale in die
Evangelies van die vroue se besoeke aan die graf?
Dít naamlik, dat geen mens of
mense-oog of menslike begrip, Christus uit die dood of graf gesien verrys het
of in sy verrysenes kón aanskou het (en bly lewe het) nie. Dat die mens by die
Goddelike Teenwoordigheid van Christus se opstanding uit die dode, aanwesig
was, nie in eie hoedanigheid nie, maar verteenwoordig deur, en teenwoordig in,
die verteenwoordiging en teenwoordigheid van die Gekruisigde en Gestorwe
Verresene— deur, in, met, en by, Sy
Opstanding: uit die dode, deur die graf, terug van die dood.
Dít leer ons, dat enige
interpretasie van die opstandings— en verskyningsgebeure wat van die méns – óf
as die vroue, óf as die apostels, óf as die wagte, óf as wie ookal – wat van
die méns waarnemer of eerste of oog-getuie maak, op leuens en leuenagtigheid
berus. Want die geloof is nie deur aanskouing nie, maar “die geloof is deur
die gehoor, en die gehoor is deur die prediking”: in die geval van die
Opstanding, die gehoor deur die verkondiging van die engel aan die vroue.
Dít leer ons, dat aangesien enige
Sondagsopstandings-vertolking van die Evangelieverhale noodwendig op aanname van die teenwoordigheid, gewaarwording en
getuienis van die mens berus, enige Sondagsopstandingsvertolking van die
Evangelieverhale by voorbaat onbetroubaar en inderdaad van alle waarheid
ontbloot is.
Dít weet ons verder, dat die
Sewendedag-Adventiste wat hierdie dwaling aanbetref, in geen opsig vir die
Sondagaanbidders terugstaan nie. Hulle glo presies dieselfde, en dwaal presies
dieselfde.
Nogtans oorskry die dwaling van
die Adventiste die dwaling van die Sondagaanbidders, daarin dat die
Sondagaanbidders aanvaar dat Christus in die heerlikheid van die Vader, deur
die Vader en die Heilige Gees, in die volle Gemeenskap van God Drie-Enig uit die dode, uit die dood, en uit die
graf, in die vlees van sy verheerlikte liggaam, opgewek, én, tot aan die regterhand van God in hemelse heerlikheid verhóóg was, terwyl die Sewendedag-Advantiste
dit ontken, dit verloën, en vir hulle eie leuen volgens hulle ‘gees van
profesie’, verruil het – die gees van antichris weens die ontkenning dat Gód in
die vlees, die Mens Christus Jesus, sy Lewe afgelê, en sy Lewe ter
sondevergifnis en regverdiging van sondaars, wéér opgeneem het.
Gerhard Ebersöhn
Private Bag X43
Sunninghill 2157
http://www.biblestudents.co.za
18 November 2008